Posttraumatische stresstoornis of PTSS

Wat is een posttraumatische stressstoornis of PTSS?

Posttraumatische stress is een angststoornis die ontstaat na het beleven van een traumatische gebeurtenis, zoals een oorlog, seksueel geweld, een ongeluk,... Na de schokkende gebeurtenis, hou je diepgaande herinneringen aan het trauma over. Deze herinneringen herspelen zich constant in je gedachten en dromen. Het lijkt net alsof je het persoonlijk trauma in je dagelijks leven repetitief herbeleefd.

Mensen met PTSS vermijden alles dat te maken heeft met het traumatisch voorval. Ze willen niet geassocieerd worden met plaatsen en personen die hen doen denken aan de aangrijpende ervaring. Het zit zo diep dat iemand met PTSS een uitweg zoekt om de herhalende gedachten en gevoelens van angst, pijn en verdriet te doven. Deze mensen grijpen dan naar zaken zoals alcohol, kalmeringsmiddelen of drugs.

Posttraumatische stressstoornis of PTSS ontstaat niet per se vlak na een traumatische gebeurtenis. Het kan zijn dat dit pas jaren later boven water komt en je overrompeld.

Oorzaken van PTSS

Posttraumatische stressstoornissen ontstaan enkel na het meemaken van trauma of psychotrauma. Elk persoon reageert anders. Dit geldt ook in het omgaan met bepaalde gebeurtenissen. Soms is de impact van een voorval zo sterk, dat de verwerking van de nare ervaring bijna onmogelijk lijkt. Wanneer je er niet in slaagt om verleden belevenissen los te laten, spreekt men van PTSS.

Hier zijn een aantal oorzaken die vaker voorkomen bij mensen met PTSS:

  • Seksueel misbruik (incest, verkrachting, aanranding)

  • Oorlogssituaties of terroristische aanslagen

  • Getuige of slachtoffer van geweld (fysiek geweld of emotionele mishandeling)

  • Getuige of slachtoffer van een ongeluk (auto, trein, vliegtuig,...)

  • Natuurrampen

  • Na bevalling

Niet iedereen die dergelijke trauma’s oploopt heeft last van posttraumatische stress. Er zijn situaties waarin bepaalde personen meer vatbaar kunnen zijn om PTSS te ervaren:

  • In het verleden heb je al te maken gehad met traumatische gebeurtenissen.

  • Depressie of andere psychische problemen zijn niet nieuw voor jou.

  • Je hebt familieleden die te maken hebben met psychische problemen.

Symptomen van PTSS

Bij posttraumatische stress ervaar je de schokkende gebeurtenis telkens weer opnieuw. Deze omstandigheden gaan gepaard met constante angst en paniek. Dit zijn de veelvoorkomende symptomen van PTSS:

  • Flashbacks

  • Nachtmerries

  • Prikkelbaar zijn en regelmatige woede-uitbarstingen zonder reden

  • Angstig zijn

  • Roekeloos gedrag

  • Geen zin om belangrijke activiteiten te doen, zoals koken, boodschappen doen, de was,...

  • Concentratieproblemen

  • Zelfdestructief zijn

  • Wantrouwend zijn

  • Slaapproblemen

  • Een blijvende negatieve gestemdheid (boos, schaamte, angst)

  • Moeite met ervaren van positieve emoties

  • Sociaal terughoudend zijn

  • Vermijdingsgedrag

  • Depersonalisatie, het gevoel hebben dat je je buiten de werkelijkheid situeert

  • Derealisatie, het gevoel hebben dat je omgeving niet echt is

Behandeling van PTSS

Voor PTSS zijn verschillende behandelingen mogelijk. We spreken dan over cognitieve gedragstherapie, psychotherapie, EMDR en medicijnen.

Cognitieve gedragstherapie

Bij cognitieve gedragstherapie wordt er gekeken naar het gedrag en denkwijze van iemand met PTSS. Hier wordt geprobeerd om de schokkende gedachten en gevoelens om te zetten tot meer verdraagzame belevingen. Klachten zullen verminderen.

Psychotherapie

Psychotherapie is een vorm van gesprekstherapie. Praten over je gevoelens, gedachten en traumatische gebeurtenis kunnen helpen. Je bepaalt zelf wat en hoeveel je vertelt. Door dit regelmatig te doen verzachten je emoties tegenover datgene waar je moeilijkheden mee hebt.

EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing)

Bij EMDR moet je de gebeurtenis weer herbeleven, maar tegelijkertijd word je afgeleid. De afleiding zorgt ervoor dat de verwerking van de traumatische gebeurtenis mogelijk wordt.

Medicijnen

Vaak worden kalmerende pillen en antidepressiva voorgeschreven voor mensen met PTSS. Maar medicatie is een tijdelijk hulpmiddel. Verdere behandeling is zeker noodzakelijk.

Kan jij jezelf terugvinden in de symptomen van PTSS? Neem contact op met je arts of een therapeut.

Posttraumatische stresstoornis of PTSS in:

Op zoek naar een cursus, workshop of opleiding rond dit thema?

Alle resultaten