Meditatie
Wat is meditatie?
Stel je een glas voor met modderig water: als het water helemaal stilstaat, zal de modder naar de bodem zakken en wordt het water helder. Onze geest is als een glas water: het volstaat hem de kans te geven zich te stabiliseren en de modder van gevoelens en gedachten te laten bezinken. Dan wordt alles weer helder. Dat proces voltrekt zich niet in één oogopslag. Bij het begin van de meditatie kunnen allerlei gedachten door je hoofd schieten. Laat ze komen en gaan "alsof je een luchtbel aanraakt met een pluim" en ze zullen uiteindelijk verdwijnen. Meditatie, zoals bijvoorbeeld mindfulness, is eenvoudig zichzelf ontmoeten. Mediterend zul je niet anders leven dan de anderen, maar je zult een andere kijk krijgen op al wat je omringt.
Meditatie: waar en wanneer?
Onze geest is dus wisselvallig en flakkert op als de vlam van een kaars die in de wind staat van onze gedachten en gevoelens. Om de kaars regelmatig te laten branden, mag de lucht eromheen niet bewegen: het moet windstil zijn. Je kan gunstige omstandigheden creëren om de geest tot rust te laten komen. Kies met zorg de plaats waar je gaat mediteren, kies enkele voorwerpen die ervoor zorgen dat de plaats een intieme en gewijde sfeer krijgt, waar je elke dag komt om je echte wezen te ontmoeten, "met het gelukkige en feestelijke vreugdegevoel van een oude vriend die een ander begroet". Wat het uur van mediteren betreft, kies je wat je het beste ligt. De ochtend, bij het ontwaken, is een uiterst geschikt moment, want je geest is dan helder en de zintuigen zijn nog niet gestimuleerd.
Het belang van training en oefening
Net als alle andere disciplines vraagt meditatie inzet en oefening. Mijn trainster Iene Van Oijen vergelijkt het met het leren lopen van een marathon: om een marathon te kunnen lopen, moet je uren lopen. Met meditatie is het net hetzelfde: om je opgejaagde, krijsende en ongedisciplineerde geest thuis te brengen bij zichzelf, moet je uren mediteren. Zo bereik je een stabiele, heldere geest. In het begin zul je deze toestand af en toe bereiken en enkele ogenblikken lang. Maar beetje bij beetje houd je het langer aan, tot je in staat bent om vrijwel onbeperkt door te gaan.
Twee valkuilen om te vermijden
Bij het mediteren zijn er twee min of meer tegengestelde valkuilen: slaperigheid of een opgejaagde geest. Om niet in slaap te vallen tijdens de meditaties sneed de boeddha zijn oogleden af. Zenmeesters gaven met de knuppel een klap op de schouderbladen van de monniken op het moment dat ze hun waakzaamheid dreigden te verliezen. Zelf hoef je natuurlijk niet zo ver te gaan. Richt als je voelt dat je indommelt, je blik naar boven. Voel je je zenuwachtig en geagiteerd, richt je blik dan naar beneden.
Wat is meditatie niet?
Denken dat verdwijnen het belangrijkste doel is van meditatie Meditatie heeft niets te maken met wat 'gewijzigde toestanden van bewustzijn' wordt genoemd, of met 'uittredingen' of 'regressies'. Wie mediteert, is helemaal aanwezig en zich volledig bewust van wat er rondom hem gebeurt.
Vrezen dat je een 'plant' wordt Het is niet de bedoeling al onze gedachten en gevoelens op te heffen, maar hun wezenlijke aard te doorgronden. Daarbij zul je je intelligentie niet verliezen, wel integendeel: meditatie zal je nog levendiger en alerter maken.
Tekst geschreven door Annemie Peeters. Zij organiseert workshops, cursussen en privé coaching rond bewustzijn en meditatie. Schrijf je in op Gelukssleutels: één keer per maand ontvang je dan een duurzame gelukstip die ervoor zorgt dat je ontspannen bent met jezelf en het leven.